Η ελληνικότητα της Μακεδονίας μέσα από ενδεικτική βιβλιογραφία

απόσπασμα από το βιβλίο του 

A. D. Burn, “Alexander the Great and the Hellenistic Empire”

μτφρσ. :Αλέξανδρος Κοτζιάς, εκδ.: ΚΕΔΡΟΣ, 1997

Σελ. 16

Κατά τα άλλα ο Φίλιππος δεν ήταν καθόλου απολίτιστος. Οι Μακεδόνες βασιλείς ήταν περήφανοι για το ελληνικό αίμα τους και μόνο φθονεροί αντίπαλοι όπως ο Δημοσθένης τόλμησαν να τους αποκαλέσουν «βαρβάρους». Ισχυρίζονταν ότι κατάγονταν από τον Ηρακλή μέσω των Δωριέων βασιλέων του Άργους, και μάθαιναν τους μύθους της Τροίας και του Οδυσσέα και τα τραγούδια των Ελλήνων λυρικών ποιητών, όπως μάθαιναν τη δική τους φιλολογία. Πενήντα χρόνια πριν γεννηθεί ο Αλέξανδρος, ένας βασιλιάς της Μακεδονίας θεώρησε τον εαυτό του ευτυχή επειδή μπόρεσε να προσφέρει στέγη στον γέροντα «νεωτερίζοντα» δραματουργό, τον Ευριπίδη, ογδόντα πια χρόνων, άρρωστο και αηδιασμένο με τη δημοκρατία που είχε οδηγήσει την Αθήνα στην ήττα και στην επανάσταση, και που οι φιλισταίοι της τον κατηγορούσαν ότι δίδασκε την αθεΐα και την ανηθικότητα. Στη Μακεδονία, η μεγαλοφυΐα του γέροντα πυρπολήθηκε για άλλη μια φορά και δημιούργησε τις Βάκχες, το εκπληκτικό αυτό δράμα της μυστηριακής θρησκείας του βορρά.

Τίτλος αποσπάσματος:

Ο ΠΡΙΓΚΙΨ

Σελ. 50

Ο Φίλιππος βάδισε ο ίδιος με το στρατό του μέσω της Δυτικής Αττικής προς την Κόρινθο και τη Πελοπόννησο. Οι περισσότερες δευτερεύουσες πόλεις της Κεντρικής  Ελλάδας είχαν νιώσει το βάρος του χεριού του στη Χαιρώνεια. Οι άλλες, όσες είχαν ταχθεί εξαρχής με τη μακεδονική πλευρά, συνέχαιραν τον εαυτό τους για τη διορατικότητα και την ευθυκρισία τους για τον Φίλιππο που ήταν καλός και γενναιόδωρος  Έλληνας. Με κάθε πόλη έκλεισε χωριστή συνθήκη ο Φίλιππος. Δεν έγινε μεταξύ Φιλίππου και Ελλήνων γενική συνθήκη που θα υποβοηθούσε ενδεχομένως τους δυσαρεστημένους να σχηματίσουν κοινό μέτωπο εναντίον του.

Σελίδα: 51

Οι χωριστές συνθήκες αποτέλεσαν τη βάση της επικρατήσεως του Φιλίππου. Στο μεταξύ, το ελληνικό αίσθημα, υπερευαίσθητο, όπως το γνώρισε ο Φίλιππος θα κατευναζόταν με το θέαμα της ελεύθερης και ίσης συμμετοχής σε μία «Συνθήκη» που θα τερμάτιζε τους αιώνιους και αδελφοκτόνους πολέμους και που θα είχε έναν κοινό αντικειμενικό στόχο – η έλλειψη του οποίου συνέβαλε στην αποτυχία πολλών άλλων συνασπισμών στην ιστορία  – την επιδίωξη του εθνικού, ιμπεριαλιστικού και απροκάλυπτα ληστρικού πολέμου κατά της Περσίας. Το σύνθημα ήταν η εκδίκηση για την προσβολή που είχε διαπράξει ο Ξέρξης.

Σελ. 52

Ως εκείνη τη στιγμή ο Αλέξανδρος, που καθόταν με τους φίλους του στην άλλη άκρη του τραπεζιού, κρατούσε σκυθρωπός τη ψυχραιμία του. Αλλά στο σημελιο αυτό εξερράγει. Σηκώθηκε φωνάζοντας: « Κι εγώ τι είμαι, αχρείε; Νόθο με θεωρείς εμένα;» και πέταξε το κύπελλό του πάνω στο κεφάλι του Αττάλου. Ο Φίλιππος πετάχτηκε ορθός, αλλά έτσι όπως ήταν αρκετά πιωμένος και η αίθουσα γεμάτη με τα μικρά ελληνικά τραπεζάκια που στήνονταν μπροστά σε κάθε ανάκλιντρο (στα ελληνικά δείπνα άλλαζαν το φαγητό σηκώνοντας το τραπεζάκι με ό, τι είχε πάνω) σκόνταψε κάπου και σωριάστηκε καταγής.

Σελίδα: 56

Στο μεταξύ, πριν ξεκινήσει ο Φίλιππος, κανόνισε να γίνει ο γάμος της κόρης του με μεγαλοπρεπέστατες εορτές στις Αιγές, την παλαιά πρωτεύουσα. Έφθασαν προσκεκλημένοι από τις ελληνικές δημοκρατίες και από τα βασίλεια της Ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς και προσωπικοί φίλοι από τις αριστοκρατικές οικογένειες της Μακεδονίας. Ήταν η τελική επίδειξη μεγαλοπρέπειας και φιλοξενίας  του Φιλίππου, για να εντυπωσιασθεί ο ελληνικός κόσμος πριν ο Φίλιππος ξεκινήσει για τη μεγάλη περιπέτεια.

Φυσικά, ο Φίλιππος συμβουλεύτηκε και το Μαντείο των Δελφών. Αυτό συμβάδιζε με την πολιτική που είχε ακολουθήσει επί τόσα χρόνια, να εμφανίζεται ως πρόμαχος της πίστεως ,μέγας προασπιστής του Απόλλωνος, ο πιο αφοσιωμένος λάτρης του. Η απάντηση του Μαντείου ήταν εκείνη που έπρεπε να περιμένει κανείς: «Έστεπται μεν ο ταύρος, έχει τέλος, έστιν ο θύσων»

[...]

Αρκετή ώρα πριν ξημερώσει ο λαός γέμισε το θέατρο για να παρακολουθήσει τους ιερούς δραματικούς και μουσικούς αγώνες, που για τον Φίλιππο, όπως και για τον γιο του κατόπιν, ουσιώδες μέρος κάθε εορτασμού. 

Την αυγή άρχισε η εορτή. Ο βασιλέας και η ακολουθία του έφτασαν επισήμως. Προπορεύονταν τα αγάλματα των δώδεκα θεών σε λαμπρή παράταξη.

Τίτλος αποσπάσματος:

Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ

Σελ. 61-62

Προτού προλάβουν οι αντίπαλοί του να συμφωνήσουν μεταξύ τους για οποιαδήποτε ενέργεια, ο Αλέξανδρος βρισκόταν με το στρατό του στη Θεσσσαλία. Οι ιπποκόμοι γαιοκτήμονες- η τάξη που είχε κερδίσει όταν ο Φίλιππος ανέτρεψε μια δικτατορία βασιζόμενη στις εμποροκρατούμενες Φερές και στο λιμάνι τους- τον υποδέχτηκαν μ’ ενθουσιαμό και τον ζητωκραύγαζαν όποτε έλεγε τη φράση: «οι κοινοί μας πρόγονοι, ο Αχιλλέας και ο Ηρακλής».

[…]

Αλλά πριν πλησιάσει στην Αθήνα όλα εκρίθησαν – χωρίς αιματοχυσία προς το παρόν. Το αντιμακεδονικό κίνημα κατέρρευσε ,τα ειρηνόφιλα κόμματα στην πόλη ανέκτησαν τον έλεγχο της κατάστασης. Ως το φθινόπωρο ο Αλέξανδρος είχε εξασφαλίσει από μία νέα σύνοδο της Κορίνθου την αναγνώριση της θέσεώς του ως στρατηγού αυτοκράτορα της Συμμαχίας , με την εντολή να κατευθύνει τον πόλεμο αντιποίνων κατά της Περσίας.